Zamki i pałace Opolszczyzny – 5 miejsc do zobaczenia w 1 dzień
Zapraszam na pierwszą część zestawienia "Zamki i pałace Opolszczyzny".
Opolskie ma niezliczoną liczbę takich miejsc. W różnym stanie. Niektóre pięknie odremontowane, wiele jednak opuszczonych, zaniedbanych, czekających na nowego gospodarza.
Nie brakuje też takich w ruinie, ukrytych gdzieś w chaszczach pozostałości po dawnych czasach...
Dzisiaj chcę Ci polecić 5 miejsc, które są w bliskiej odległości od siebie. Można je zwiedzić w jeden dzień - poruszając się samochodem - startując np. z Wrocławia, czy Opola. Tylko do jednego z nich można wejść do środka (i w związku z tym spędzisz tam najwięcej czasu), reszta natomiast jest do obejrzenia z zewnątrz. Są to miejsca bardzo fotogeniczne i przyjemne na jesienne spacery. A także, a może przede wszystkim, z ciekawymi historiami. Wyrusz wcześnie rano, a dzień będzie pełen wrażeń.
Zamki i pałace Opolszczyzny
1. Zamki i pałace Opolszczyzny: Kopice i niezwykła historia śląskiego Kopciuszka
Bardzo lubię postać Joanny Grycik. Jej kolejne nazwiska to von Schomberg - Godulla, a następnie von Schaffgotsch. Ta historia jest jak z bajki, a jednak wydarzyła się naprawdę. Mała dziewczynka porzucona przez matkę dziedziczy spadek po swoim opiekunie. Dorasta, kształci się i zostaje najbardziej pożądaną partią na całym Śląsku. Zakochuje się z wzajemnością w przedstawicielu jednego z najznamienitszych śląskich rodów. Biorą ślub i żyją długo i szczęśliwie, Prowadzą biznesy, pomagają ludziom, dbają o okolicę. Budują też jeden z najpiękniejszych pałaców na Śląsku - pałac w Kopicach.
Niestety, dziś pałac ten jest ruiną. Wciąż szukającą dobrego gospodarza. W ostatnim czasie pałac został zakupiony przez nowego inwestora. Mam nadzieję, że w końcu te najpiękniejsze śląskie ruiny zostaną otoczone odpowiednią opieką...
Więcej o historii pałacu, o Joannie i o jej potomkach - tutaj.
Dziś na teren ruin w Kopicach nie można wejść. Warto jednak odwiedzić odremontowane mauzoleum Schaffgotschów przy pobliskim kościele, a także pospacerować po ogromnym parku ze śladami dawnych założeń.
2. Pałac Sulisław
W niedalekiej odległości od Kopic jest Sulisław. Przez pewien czas także ten obiekt należał do Schaffgotschów (mieszkał w nim syn hrabiny Joanny). To ładny obiekt, odremontowany w 2012. Mieści się w nim hotel, jest też restauracja w budynku folwarcznym. W pobliżu jest też kąpielisko z piaszczystą plażą, przyjemny teren spacerowy oraz hodowla danieli.
3. Zamki i pałace Opolszczyzny: zamek w Niemodlinie
Na zwiedzanie zamku w Niemodlinie zaplanuj więcej czasu. Najlepiej przed przyjazdem sprawdź, w jakich godzinach odbywa się zwiedzanie.
Stary zamek o piastowskim rodowodzie można zwiedzić z przewodnikiem. Malowniczości miejscu dodają przesympatyczne daniele, pasące się na parkowych trawnikach. Przepięknie się prezentują na tle parku i pałacu, a przy odrobinie szczęścia dadzą się nakarmić ziarnem (w czasie pory karmienia - za zgodą właściciela!). Oprócz zwiedzania zamku, będąc w okolicy warto podjechać do dzikiego arboretum, najstarszego w Polsce, założonego przez dawnych właścicieli zamku, a po drodze zobaczyć zabytkowy basen.
Więcej o tych miejscach przeczytaj tutaj.
4. Pałac w Tułowicach
Kolejnym przystankiem na naszym szlaku są Tułowice. Historia Tułowic wiąże się z ceramiką. Wjeżdżając do miejscowości od razu rzucają się w oczy starsze i nowsze zabudowania fabryki. Najciekawszym z nich jest budynek z 1905 roku przy ul. Porcelanowej 2e.
Wydobycie glinki i produkcję ceramiki zapoczątkowała w Tułowicach rodzina von Praschma (z Niemodlina), do której należały te tereny, w 1859 roku. Rozkwit przemysłu nastąpił pod koniec XIX wieku, kiedy Erhard Schlegelmilch przybyły z Turyngii wybudował tutaj nowoczesny zakład. Zatrudniał ponad ponad 800 osób i produkował porcelanę nieprzerwanie do 1945 roku. Po przejęciu zakładu przez władze polskie produkowano tutaj naczynia z porcelitu. Dzisiaj "Ceramika Tułowice" to porcelanowa i ceramiczna zastawa stołowa. Tradycje ceramiczne kontynuują także mniejsze, rodzinne przedsiębiorstwa - mnie urzekły kubeczki ze Starej Fabryki.
Na terenie dawnego zakładu "Porcelit" powstaje muzeum Muzeum Porcelany Śląskiej. Myślę, że będzie to wyjątkowe muzeum techniki, ukazujące postęp w całym procesie produkcji porcelany i prezentujące piękne kolekcje. Czekam z niecierpliwością!
W Tułowicach znajduje się przepiękny pałac. Jeden z niewielu, który nie podzielił smutnego losu wielu poniemieckich rezydencji na Śląsku. Neorenesansowy budynek o jasnej elewacji robi wrażenie. Należał do rodu Frankenbergów, którzy zakupili majątek tułowicki w 1835 roku od rodziny von Praschma. Friedrich von Frankenberg-Ludwigsdorf przebudował pałac i nadał mu obecny wygląd. W latach 30. pałac został skonfiskowany, gdyż jego właściciele byli zdecydowanymi przeciwnikami polityki narodowego socjalizmu i działali w opozycji. Obiekt przeznaczono na ośrodek szkoleniowy dla leśnictwa, a w czasie wojny pełnił też funkcję szpitala wojskowego. Po 1945 roku obiekt przejęło nadleśnictwo.
Dziś mieści się tutaj internat dla uczniów Technikum Leśnego, w związku z tym pałac można zobaczyć tylko z zewnątrz.
5. Zamki i pałace Opolszczyzny: pałac i park Dąbrowa Niemodlińska
Prawdopodobnie już w średniowieczu na niewielkim wzgórzu w Dąbrowie istniała baszta mieszkalna. Na początku XVII wieku Joachim von Mettich rozbudował pałac. W ciągu kolejnych lat majątek przechodził w ręce różnych rodów szlacheckich, którzy rozbudowywali obiekt i zmieniali jego wygląd. Hrabia von Zigler-Klipphausen założył tutaj park, bażanciarnię oraz oranżerię. Pod koniec XIX wieku pałac kupuje Hans Heinrich XI Hochberg, najznamienitsza postać tego rodu oraz jeden z najbogatszych obywateli Niemiec. Kupuje posiadłość dla swojego drugiego syna, Konrada. Pierworodny syn, Hans Heinrich XV otrzymuje bowiem rodzinne posiadłości w Książu i Pszczynie (a za żonę słynną ze swej urody księżną Daisy).
Hochbergowie przebudowali zamek w Dąbrowie w stylu neorenesansowym. Nadali mu wygląd, który widzimy dzisiaj. W latach 30. XX wieku Hochbergowie opuszczają pałac. Ponieważ byli przeciwnikami polityki nazistowskiej, obiekt skonfiskowano i przeznaczono dla wojska. Warto wiedzieć, że w czasie II wojny światowej wnukowie Hansa Heinricha XI walczyli przeciwko hitlerowcom - Henry Pless w angielskim lotnictwie, a Aleksander Hochberg-Pszczyński w był strzelcem w Armii Polskiej gen. Andersa.
Zamek nie ucierpiał w czasie wojny, ale po - owszem. Grabieże, brak remontów, przeznaczenie na magazyn, ogólne zniszczenie - czyli bardzo typowa historia wielu śląskich posiadłości. W latach 70. obiekt przejmuje Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu (dzisiejszy Uniwersytet Opolski). I cóż dalej? W pierwszej książce o zamkach i pałacach, jaką kupiłam sobie w 1998 roku - "Śląskie Zamki i Pałace - Opolszczyzna" (pod red. dr D. Emmerling) czytałam, że "obecnie trwa kompleksowa restauracja zabytkowej budowli", a w pałacu powstanie hotelowo-dydaktyczny ośrodek spotkań międzynarodowych. Niestety, od tamtej pory nie widać, by coś, cokolwiek się tutaj działo. Obiekt jest w bardzo kiepskim stanie, ale liczę, że jeszcze wróci do dawnej świetności.
Wokół zamku jest ładny park. Nie ma co prawda dawnej oranżerii i bażanciarni, ale wytyczono tutaj ciekawą ścieżkę przyrodniczą. Spacer jest przyjemny, można obejrzeć pałac (oczywiście tylko z zewnątrz), a także poszukać skrytki geocache. Przy bramie wejściowej na teren parku stoi drewniana figura św. Jana Nepomucena, z XVII wieku, ufundowana przez hrabiego von Metticha.
Może przyda Ci się informacja, że do Dąbrowy Niemodlińskiej możesz dojechać pociągiem - miejscowość leży na trasie linii kolejowej z Wrocławia do Opola.
A jeśli masz więcej czasu, zobacz także:
Z Tułowic do Mosznej jest tylko 30 kilometrów, więc jeśli wybierasz się w te rejony na dłużej niż 1 dzień, warto zaplanować sobie wizytę w tym chyba najbardziej znanym zamku Opolszczyzny,
W zamku w Mosznej można nocować. Zobacz tutaj:
Zamki i pałace Opolszczyzny: Zamek w Mosznej - polski Hogwart?
Z kolei w Opolu jest przepiękne, duże ZOO. Zobacz:
Dlaczego wolę opolskie ZOO bardziej niż to wrocławskie?
The form you have selected does not exist.
Obserwuj mnie na Instagramie
Tam znajdziesz świeże relacje z ostatnich wyjazdów, nie tylko po Dolnym Śląsku!
Nieoczywisty Dolny Śląsk
Jeśli lubisz mniej znane, nieoczywiste miejsca na Dolnym Śląsku, zobacz mój interaktywny przewodnik. Przez wiele lat podróżowania po moim regionie odwiedziłam setki pięknych i niekoniecznie znanych miejsc. Ruiny zamków i pałaców, punkty widokowe, szlaki górskie, ciekawe historie, czy lokalizacje, gdzie można znaleźć minerały. Od 10 lat w moich wyjazdach towarzyszą mi dzieci, są więc też w przewodniku miejsca, które zdecydowanie warto im pokazać.
Kolejny region o którym wiem za mało. Musze nadrobić
Koniecznie. Region ma sporo historycznych miejscówek.
Od dawna wybieramy się w te rejony. Może w końcu na wiosnę się uda, a wtedy wpis przyda się jak znalazł.
A to sam wierzchołek góry lodowej 😉
Wow, jestem oczarowana! Mimo że mieszkam całe życie na Dolnym Śląsku to muszę przyznać, że Opolszczyzna to dla mnie całkowicie terra incognita. Pałac w Kopicach jest obłędny. Dziękuję za inspiracje!
Magda, warto się wybrać, zjechać z autostrady i zobaczyć, że mają tam naprawdę piękne miejsca!