Liechtenstein. Co zobaczyć i gdzie wędrować po alpejskiej monarchii? Vaduz i Malbun szlakiem księżnej Giny. Nocleg w Malbun
Liechtenstein. Czwarty najmniejszy kraj europejski i najbogatszy kraj na świecie*. Zazwyczaj tyle o nim wiemy i często traktujemy jako jeden z tych maleńkich krajów „do odhaczenia” podczas europejskich roadtripów. Z reguły wizyta turystów ogranicza się do spaceru deptakiem w Vaduz, pamiątkowym zdjęciu i równie pamiątkowym stemplu w paszporcie za trzy szwajcarskie franki. A tymczasem maleńki kraj ma do zaoferowania ciut więcej – szczególnie dla tych, którzy kochają góry – i o tym będzie we wpisie.
*W 2023 roku z PKB per capita wynoszącym niespełna 140.000 USD Liechtenstein figuruje na pierwszym miejscu listy najbogatszych krajów świata. Tym samym wyprzedza Monako, Luksemburg i Singapur. Kraj nie posiada własnej waluty (obowiązuje unia monetarna ze Szwajcarią) ani zasobów naturalnych. OD 1719 roku Lichtensteinem rządzi ta sama rodzina, skupiając w swoich rękach władzę praktycznie absolutną. Książęta nie utrzymują się z podatków, lecz z własnej działalności biznesowej.
Liechtenstein – co zobaczyć? Kryty most i spacer po Vaduz
Jadąc szwajcarską autostradą wzdłuż Renu już z daleka widzimy posadowiony na skale, XII-wieczny zamek Vaduz. Niestety, zamek nie jest dostępny do zwiedzania (poza wyjątkowymi okazjami) – jest miejscem zamieszkania rodziny książęcej.
Granicę państwa ze Szwajcarią wyznacza rzeka Ren, jej górny, wartki odcinek. Zwany jest tutaj „młodym Renem” i jest bohaterem hymnu Lichtensteinu (śpiewanego na melodię brytyjskiego „God Save the King”). Najciekawszym mostem na rzece jest ten stary, drewniany Alte Rheinbrücke, który bardzo chciałam zobaczyć. Wszak lubię kryte mosty, a najbardziej ten w Lądku-Zdroju!
Most jest drewnianą konstrukcją łączącą Vaduz z gminą Sevelen w Szwajcarii. Most ten, zbudowany w 1901 roku, na filarach wcześniejszej konstrukcji, jest jedynym zachowanym drewnianym mostem na Renie. Ma około 135 metrów długości i jest w całości zadaszony, co nadaje mu charakterystyczny, rustykalny wygląd.
Spacer po Vaduz
W Vaduz można zaparkować praktycznie przy samym deptaku Städtle (np. parking przy katedrze), a opłaty nie są wyższe niż te we Wrocławiu. Wystarczy nam około godziny, by przejść niespiesznie tam i z powrotem.
Podczas spaceru deptakiem zwracamy uwagę na najważniejsze budynki księstwa: neogotycką, niewielką katedrę św. Floryna, siedzibę Parlamentu, Muzeum Narodowe, Muzeum Sztuki Współczesnej, ratusz, czy Muzeum Pocztowe. To ostatnie posiada kolekcje wszystkich znaczków pocztowych Liechtensteinu wydanych od 1912 roku, a wstęp do niego jest bezpłatny. Zobaczymy też sporo plenerowych rzeźb oraz reprodukcji znaczków pocztowych wmurowanych w chodnik. Bezpośrednio z katedrą sąsiaduje książęca kaplica grobowa, w której pochowani są członkowie rodziny, wśród nich księżna Gina. Kaplica otwarta jest tylko w dzień Wszystkich Świętych.
Koniecznie polecam wejść do punktu informacji turystycznej, doskonale wyposażonej w materiały dla turystów, które są bezpłatne i to właśnie te foldery zachęciły nas do odbycia wycieczki szlakiem księżnej Giny, o którym będzie w dalszej części tego wpisu. W tym miejscu można też wbić sobie do paszportu pamiątkowy stempel (koszt 3 CHF) oraz kupić ładną pamiątkę z Lichtensteinu.
Malbun – Fürstin Gina Weg – szlakiem księżnej Giny von Wilczek
Z Vaduz do Malbun można pojechać autobusem miejskim lub samochodem. Trasa liczy ok. 15 km, które autobus pokonuje w 30 minut. To mała alpejska wioska, malowniczo położona w polodowcowej rynnie będąca jedynym w Lichtensteinie ośrodkiem narciarskim. Nie wygląda on nowocześnie – raczej staromodnie – a i wyciągi też już mają swoje lata. Nie jest to turystyczna mekka, ale dzięki temu ma prawdziwy, lokalny klimat, niezobowiązującą atmosferę i niewielu turystów.
Wjeżdżamy wyciągiem krzesełkowym na Sareis, skąd mamy zamiar wyruszyć na Szlak Księżnej Giny – Fürstin Gina Weg. Szlak nie jest specjalnie trudny, choć oczywiście pamiętamy, że jesteśmy w Alpach i jest to wędrówka górska, wymagająca odpowiedniego ubioru i ogólnej kondycji. W sumie liczy ok. 10 km i jego przejście zajmuje około 4 godzin.
Lubię porównywać ceny biletów wstępu do atrakcji turystycznych w Polsce na tle Europy. W Malbun w Liechtensteinie, wyjazd wyciągiem Sareis kosztował w sezonie letnim 2024 16 CHF (ok. 78 PLN) dla osoby dorosłej i 8,40 CHF (ok. 40 zł) dla dzieci, co obejmowało wycieczkę tam i z powrotem. W Świeradowie Zdroju, za przejazd gondolą na Stóg Izerski (w obie strony) latem 2024 roku turyści płacili 69 PLN za bilet normalny oraz 59 PLN za ulgowy.
Księżna Gina von Lichtenstein
Zaintrygowała mnie postać księżnej Giny, matki obecnie panującego księcia Jana Adama II. Księżna Gina von und zu Liechtenstein, właściwie Georgina von Wilczek (1921–1989), była żoną księcia Liechtensteinu, Franciszka Józefa II. To znajomo brzmiące nazwisko pochodzi od szlacheckiego rodu Wilczków z Dobrej na Śląsku Cieszyńskim.
Księżna Gina zapisała się w historii Liechtensteinu jako patronka kultury, sztuki, a przede wszystkim opieki społecznej i ochrony przyrody. Przez całe życie była zaangażowana w działalność charytatywną i społeczną, wspierając m.in. Czerwony Krzyż. Księżna szczególnie ukochała górskie krajobrazy Liechtensteinu i chętnie wędrowała po szlakach. Szlak Księżnej Giny (Fürstin-Gina-Weg) powstał na jej cześć, upamiętniając jej pasję do przyrody oraz aktywne zaangażowanie w ochronę alpejskiego środowiska. Jest to jedna z najpiękniejszych tras turystycznych w Liechtensteinie, prowadząca z Malbun na szczyt Augstenberg, gdzie można podziwiać niezwykłe widoki.
Liechtenstein – co zobaczyć? Augstenberg
Przy górnej stacji wyciągu Sareis stoi schronisko, w którym można zjeść kiełbaski i napić się lokalnego piwa. Jest niedziela i trafiamy jeszcze na występ lokalnej kapeli góralskiej, której muzykę słyszymy jeszcze długo na szlaku.
Naszym celem jest Augstenberg (2 359 m n.p.m.). Wycieczka jest niezwykle przyjemna. Widoki są non stop. Idziemy przez alpejskie falujące łąki, jest mnóstwo kwiatów i krów w dolinach. Ze szczytu widzimy pasmo Falknis, Schesaplanę, a także doliny Malbun, Gamperdona i Valüna. Z ciekawostek: jesteśmy w paśmie Raetikon – na geologicznej granicy pomiędzy Alpami Wschodnimi i Zachodnimi.
Dalej droga księżnej prowadzi do schroniska Pfälzer Hütte. Położona na przełęczy Betrerjoch kamienna chata to dobre miejsce na odpoczynek i obiad. Ale! Jeśli masz więcej czasu, możesz zaplanować w niej nocleg – wschody słońca są obłędne! Nocleg ze śniadaniem kosztuje 50 CHF, a dla dzieci do lat 13 – 25 CHF.
Jeśli nie chcesz schodzić do schroniska, możesz wybrać krótszą wersję trasy (łącznie wyjdzie to ok. 7 km i 3 godziny wędrowania) i z Augstenberg ruszyć przez Silberhorn w kierunku przełęczy Tälihöhi. Ten odcinek szlaku jest bardziej eksponowany i nieco trudniejszy, w niektórych odcinkach zabezpieczony łańcuchami. Dojdziesz tędy do przełęczy Tälihöhi i dalej w dół do Malbun.
Liechtenstein – gdzie nocować?
Noclegi w hotelach w Liechtenstein do najtańszych nie należą, a już szczególnie w Vaduz. Jednak w Malbun udało mi się znaleźć bardzo ładny pensjonat z pokojami w naprawdę przyzwoitej cenie, a do tego z bezpłatnym parkingiem. Jeśli więc planujesz zostać w Liechtensteinie na noc, to górskie Malbun będzie fajną opcją.
Liechtenstein – czy warto zwiedzić to księstwo?
Oczywiście, że tak. Bardzo się cieszę, że nie ograniczyliśmy się tylko do samego Vaduz i wybraliśmy się na ten malowniczy szlak. Polecam serdecznie!
Alpejskie szlaki marzeń
Zobacz inne wpisy z alpejskich szlaków:
