Jeśli zastanawiasz się, gdzie wybrać się na pierwszą wycieczkę zimą w góry z dziećmi, moja propozycja to Kalenica w Górach Sowich. W tym wpisie znajdziesz kilka wskazówek na temat szlaku oraz tego, o czym warto pamiętać wychodząc w góry z dziećmi zimową porą.
Może to oczywiste stwierdzenie, ale zima w górach to nie jest to samo, co lato w górach. Mam jednak wrażenie, że wiele osób o tym zapomniało tej zimy i pewnie widziałeś różne na ten temat obrazki krążące po Internecie. Niektóre śmieszne, niektóre straszne... Jeśli wybierasz się w góry, zwłaszcza zimą, zdrowy rozsądek to podstawowa rzecz, jaką należy zabrać ze sobą. A tym bardziej, jeśli mają towarzyszyć Ci dzieci.
W tym sezonie zimowym sporo osób wyszło pierwszy raz zimą w góry. Wśród nich także rodziny, które nigdy wcześniej w górach nie były. Moim zdaniem, bardzo to ryzykowne. Nie znamy własnych możliwości, dzień jest krótki, jest zimno, a pogoda zmienia się szybko. Wszystko jest dobrze, dopóki jest dobrze... Nawet w niskich i z pozoru łatwych pasmach górskich GOPR w tym sezonie miał wyjątkowo dużo pracy.
W drodze na Kalenicę
Jeszcze więcej inspiracji na wycieczki w nietuzinkowe miejsca Dolnego Śląska!
Dobrze przeanalizuj i zaplanuj trasę. Najlepiej wybierz tę, którą znasz z wędrówek letnich. Jeśli idziesz pierwszy raz, dokładnie prześledź mapę, zwróć uwagę na podejścia. Znane z letnich miesięcy niby niepozorne szlaki, mogą okazać się bardzo trudne zimą. Poza tym, niektóre szlaki zimą są zamknięte lub zamieniane na trasy dla narciarzy biegowych.
Sprawdź prognozę pogody, ale nie tę długoterminową, tylko w przeddzień wyjścia, a nawet rano w dzień wycieczki. Jeśli jest niepewna, zmień plany. Góry zaczekają. Jeśli wybierasz się w wyższe góry - Tatry, Karkonosze - nigdy nie lekceważ zagrożenia lawinowego i sprawdzaj komunikaty. Nawet kilkaset metrów od schroniska można się zgubić. We mgle bardzo łatwo stracić orientację nawet na najprostszym szlaku. Upadek na oblodzonej ścieżce może skończyć się wielotygodniową rehabilitacją.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, co do kontynuacji wycieczki, zawróć.
Wyjdź na szlak jak najwcześniej. Wiem, że zachody słońca w górach potrafią być spektakularne, jednak podziwianie ich na szlaku już podczas pierwszej rodzinnej wycieczki nie jest dobrym pomysłem. Zdecydowanie lepiej przetestować schodzenie z czołówką w bardziej sprzyjającym, letnim czasie.
Do zakładanego czasu przejścia według oznaczeń dodaj 50%.
Z raczkami na butach dobrze się idzie po śliskim szlaku
Co zabrać na wyjście w zimą w góry z dziećmi?
Przede wszystkim - odpowiednie ubranie. Najlepiej ubrać się na cebulkę. Podczas podchodzenia będzie Ci gorąco, ale w wyższych partiach możesz porządnie zmarznąć. Sprawdzi się koszulka termoaktywna. Spodnie powinny być wygodne i nieprzemakalne. Żadnych jeansów! Solidne, wodoodporne buty to podstawa. Ciepłe skarpety, najlepiej z wełny merino. Warto zabrać ze sobą kijki trekkingowe oraz raczki. Nawet jeśli miałyby się nie przydać. Chodzenie w raczkach po śliskim szlaku po prostu zmienia życie! Raczki można kupić także dla dzieci. Przykładowo te, które ja mam dla całej rodziny, są dostępne od rozmiaru 35, ale domowymi sposobami (używając opasek zaciskowych czyli "tyrytytek" lub skracając oczko łańcucha kombinerkami) można je dopasować także do mniejszego buta. Dla dzieci zabierz dodatkowe rękawiczki i czapki. Przydadzą się stuptuty, czyli ochraniacze zabezpieczające przed śniegiem (i deszczem) przestrzeń między butem a nogawką spodni.
Prowiant. Przede wszystkim zapas napojów, czyli termos z herbatą. Najlepiej, aby każdy uczestnik miał swój termos. Nasze dzieci niosą swoje małe termosiki z Duki, a dorośli duże termosy. Często zabiera się w termosie gotową zupę lub gorącą wodę do przygotowania sobie tzw. gorącego kubka. Oprócz tego oczywiście prowiant w postaci gorzkiej czekolady, batonów energetycznych, kanapek, kabanosów, czy co tam najbardziej lubicie. Warto zabrać też pokrojony chleb, ser żółty, czy kiełbasę. Na popularnych szczytach i szlakach często jest miejsce na ognisko, które - szczególnie w weekendy - jest rozpalone i można upiec sobie kiełbaskę czy chleb. Oczywiście warto pamiętać o dorzuceniu szczap do ognia, bo kolejni turyści mogli z niego skorzystać.
Ważne gadżety - folię NRC, power bank, telefon, mapę papierową (telefony potrafią zawodzić w niskiej temperaturze) oraz latarki czołowe, jeśli jednak planujesz jakąś dłuższą trasę.
Przemyśl zabranie sanek, czy jabłuszek dla dzieci. Jeśli mówimy o wąskich i stromych szlakach, jest to stanowczo odradzane - takie zjazdy są po pierwsze niebezpieczne, a po drugie dodatkowo wyślizgują szlaki. Jeśli zdecydujesz się na zabranie sanek, warto rozważyć także zabranie kasku dla dziecka.
Piknik na Zimnej Polance
Kalenica w Górach Sowich
Z Przełęczy Jugowskiej, mocno obleganej w tym sezonie zimowym, większość turystów zmierza ku Wielkiej Sowie. W weekendy parking pęka w szwach, dlatego warto rozważyć pozostawienie auta nieco niżej. Jeśli dzieci chcą pojeździć na sankach, warto zatrzymać się w miejscu w Kamionkach, oznaczonym na Google Maps jako "Górka na sanki", po prawej stronie drogi (patrz mapka poniżej).
Na Przełęczy Jugowskiej mogą przydać się łańcuchy
Na Kalenicę będziemy szli z przełęczy czerwonym szlakiem. To sowiogórski odcinek Głównego Szlaku Sudeckiego. Najpierw schodzi on do Schroniska Zygmuntówka, by stamtąd znów ruszyć pod górkę. Ale nie ma stromych podejść na tej trasie. Szlak jest bardzo przyjemny, łagodny, idealny na pierwsze dziecięce, zimowe kroki w górach. Co prawda na szlaku widoków nie ma, ale ten las jak z "Opowieści z Narnii" jest wyjątkowo uroczy.
Całe przejście to niecałe 7 kilometrów w obie strony i bez przystanków w schronisku zajmie nam trochę więcej niż 2 godziny.
Szlak jest łatwy i przyjemnyAle czasem trzeba odpocząć
Przystanek robimy na Zimnej Polance, na której dołącza do nas szlak żółty. Dalej idziemy przez Słoneczną, wzdłuż granicy rezerwatu przyrody Bukowa Kalenica, który chroni pierwotny, skarłowaciały starodrzew. Gdy zobaczymy grupy fantazyjnych skałek na szlaku to znaczy, że szczyt już blisko.
Zimna PolankaOd skałek już blisko do Szczytu
Na Kalenicy, trzecim co do wielkości szczycie Gór Sowich (964 m n.p.m.) jest wiata biwakowa i miejsce na ognisko. Najważniejsza jest jednak stara, metalowa wieża widokowa, wysoka na 20 metrów. Zbudowano ją w latach 1932-33 i nosiła nazwę Hindenburgturm, na cześć feldmarszałka Paula von Hindenburga. Po wojnie niszczała. Góry Sowie przestały być popularne turystycznie i dopiero w latach '90 poddano ją renowacji. Z wieży, przy ładnej pogodzie, roztaczają się piękne widoki.
Metalowa wieża na KalenicyPiękne są z niej widoki - ale nie dzisiaj 😉Metalowe schody bywają śliskie
Warto wiedzieć, że przed wojną Góry Sowie były bardzo popularnym celem wędrówek. Wytyczono tutaj więcej szlaków, niż istnieje obecnie. Stały także schroniska, po których nie ma już dziś śladu - Mullermaxbaude w Sowiej Dolinie, Kreuzbaude i Zimmersmannsbaude na Przełęczy Jugowskiej, Hanenkoppenbaude na Polanie Budzowskiej... Popularne było też stawianie wież widokowych. Z tego czasu przetrwały do dziś, obok wieży na Kalenicy i wieży na Wielkiej Sowie (jedna z tzw. wież Bismarcka, budowanych na cześć "żelaznego kanlcerza") m.in. wieże na niedalekich Wzgórzach Włodzickich - na Górze Św. Anny, Górze Wszystkich Świętych i Włodzickiej Górze.
Rymarz w Górach Sowich
Wycieczkę możemy sobie urozmaicić przejściem przez Rymarz (913 m n.p.m.). Jeśli chcemy wejść na Rymarz w drodze na Kalenicę, z Przełęczy Jugowskiej, przy głównym rozejściu szlaków, wybieramy nieoznakowaną ścieżkę leśną (kieruje do niej tabliczka Rymarz), która przez Rymarz poprowadzi nas dalej do czerwonego szlaku na Kalenicę. Dołączymy do niego tuż przed Zimną Polanką. Wracając możemy zajrzeć do schroniska Zygmuntówka i zjeść kopytka lub napić się gorącej herbaty.
Ścieżka na RymarzSzczyt Rymarza
Zygmuntówka, jedyne z trzech ocalałych dawnych schronisk w okolicy Przełęczy Jugowskiej, swoją nazwę nosi od imienia Zygmunta Scheffnera. To dzięki jego inicjatywie schronisko ponownie uruchomiono w 1956 roku, a później rozbudowano. Przy schronisku działa wyciąg narciarski na sztucznie naśnieżanym stoku. Tej zimy schronisko prowadzi weekendową "Szkołę w górach" dla rodzin ze starszymi dziećmi (od 10 lat) - zimowe warsztaty prowadzone przez przewodników sudeckich i ratowników GOPR.
Jeśli zaś wybierzemy przejście przez Rymarz w drodze powrotnej, ominiemy schronisko, ale skrócimy sobie drogę do parkingu na Przełęczy Jugowskiej. Uwaga! Jeśli jest dużo śniegu, a ścieżka na Rymarz nie jest przetarta, lepiej trzymaj się czerwonego szlaku na Kalenicę przez schronisko Zygmuntówka i nie chodź nieoznaczonymi ścieżkami.
Schronisko ZygmuntówkaŻeby nie było wątpliwości, w jakich górach jesteśmyPrzy ZygmuntówceSzlak na Kalenicę nie jest widokowy, ale i tak piękny
Góry Sowie - gdzie nocować?
Jeśli szukasz noclegu w pobliżu, polecam Sowią Dolinę. Pensjonat mieści się w Kamionkach (Pieszyce), tak więc jest świetną bazą wypadową na sowiogórskie szlaki. Bardzo klimatyczny, z przepysznym jedzeniem. Posiada pokoje rodzinne, ładny ogród, a w okresie letnim uruchamiany jest basen zewnętrzny. Więcej o naszym pobycie w Sowiej Dolinie przeczytasz tutaj.
Co ciekawego zobaczyć odwiedzając Wrocław zimą? Jeśli chodzi o mnie, to nie za bardzo lubię wrocławski Jarmark Bożonarodzeniowy, mimo to odwiedzam go kilka razy i zawsze narzekam. Jest naprawdę sporo ciekawych miejsc we Wrocławiu poza jarmarkiem, które możesz zobaczyć z rodziną podczas wizyty zimą w moim mieście. Zobacz także: Wrocław zimą, gdy jest śnieg: górki…
Mam dla Ciebie kolejną propozycję na weekendowy (a może dłuższy?) wyjazd w Sudety, Masyw Śnieżnika. Oprócz samego Śnieżnika – często zdobywanego w tym rejonie szczytu należącego do Korony Gór Polski – jest we wschodniej części Sudetów sporo pięknych, mało uczęszczanych szlaków. Dobrych na jednodniowe wycieczki z dziećmi. Należy do nich bardzo widokowy i dość łatwy…
Często Czytelniczki przysyłają mi pytania o polecenie łatwych, ale pięknych tras spacerowych w górach. Takich na początek, na pierwszy raz. Chcą zachęcić dzieci do górskich wycieczek, same przy tym nie zmęczyć się zbytnio, bo przecież nie zawsze i nie każdemu kondycja pozwala na wielogodzinne wędrówki. Tym bardziej, że w połowie drogi dziecko może stwierdzić, że…
Ze trzy lata „chodził” za mną Młyn Hilberta w Dzierżoniowie i tak ciągle jeżdżę po tym Dolnym Śląsku, a do Dzierżoniowa mi nie po drodze. Jeśli masz podobnie, radzę szybko zweryfikować plany i na któryś z weekendów zaplanować wizytę w tym starym, imponującym młynie. Jedynym takim obiekcie w Polsce – największym zabytkowym młynie zbożowym, z…
Zastanawiasz się, gdzie ruszyć w polskie góry z dziećmi? Beskid Żywiecki! Mam dla Ciebie propozycję pięknej wycieczki: Do Beskidu Żywieckiego mam sentyment, więc artykuł może być ciut nieobiektywny. Cóż poradzę – kocham to miejsce! Jak sprawić, by dzieci pokochały górskie wycieczki? Uwielbiam góry o każdej porze roku. Letnie wędrówki to dla mnie najlepsza forma odpoczynku….
Sudety Wschodnie to dobre tereny na wędrówki górskie z dziećmi. Na szlakach nie ma tłumów, widoki są piękne, a trasy łatwe – dzieci doskonale sobie na nich poradzą. Dodatkowo można zdobyć kilka najwyższych szczytów w ramach Korony Gór Polski – pieczątka w zeszyciku, a do tego jagody na szlaku to dobra motywacja dla małych turystów….